Malowanie natryskowe w ostatnim czasie zyskuje coraz większą popularność przede wszystkim ze względu na możliwość szybkiego malowania nawet dużych powierzchni i oszczędność farby w porównaniu z tradycyjnymi metodami. Jednak, aby cieszyć się dobrze wykonaną pracą, musisz zaopatrzyć się w niezbędną wiedzę oraz sprzęt. W dzisiejszym artykule przedstawiamy praktyczne wskazówki.
Malowanie natryskowe w ostatnim czasie zyskuje coraz większą popularność przede wszystkim ze względu na możliwość szybkiego malowania nawet dużych powierzchni i oszczędność farby w porównaniu z tradycyjnymi metodami. Jednak, aby cieszyć się dobrze wykonaną pracą, musisz zaopatrzyć się w niezbędną wiedzę oraz sprzęt. W dzisiejszym artykule przedstawiamy praktyczne wskazówki.
Malowanie natryskowe – zastosowanie
Malowanie pistoletem polega na wyrzucaniu strumienia farby mającego postać aerozolu (drobnych cząsteczek) pod ciśnieniem. W tej technice zamiast pędzli i wałków potrzebujesz:
- pistoletu do malowania natryskowego,
- kompresora,
- przewodu ciśnieniowego z regulatorem, który łączy pistolet z kompresorem.
Mając ten zestaw (lub tylko pistolet zasilany elektrycznie) i wybraną farbę, możesz przystąpić do działania. Odpowiednio wykonane malowanie natryskowe pozwala uzyskać świetne efekty: szybko i równomiernie nałożoną farbę bez zacieków oraz jej oszczędne zużycie. Dzięki wymienionym zaletom opisywana technika stała się popularna zarówno w profesjonalnym, jak i amatorskim stosowaniu do malowania:
- domów i mieszkań (elewacji, wewnętrznych ścian, sufitów, wnęk, stolarki drzwiowej itp.),
- elementów drewnianych (impregnacja płotów, więźb dachowych itp.),
- elementów o ażurowych kształtach i trudno dostępnych miejscach (ogrodzeń, siatek, ławek, pergoli ogrodowych i innych z zakresu małej architektury),
- karoserii (samochodów, przyczep kempingowych i motocykli),
- burt statków.
Malowanie ścian pistoletem natryskowym
Jedną z najczęściej malowanych tą metodą powierzchni są ściany. Aby właściwie przeprowadzić malowanie ścian pistoletem, konieczne jest staranne zabezpieczenie wszystkich powierzchni, które nie powinny zostać zabrudzone farbą (m.in. ramy okienne, framugi i gniazdka elektryczne). Do tego celu wykorzystaj folię oraz taśmę malarską. Najlepiej malować tym sposobem pomieszczenia, w których jeszcze nie ułożono podłogi.
Część użytkowników pistoletów do malowania ścian zwraca uwagę, że pozostawiają one nieco inną strukturę farby niż wałki. Niemniej, aby uzyskać dobre krycie farby, należy pomalować powierzchnię dwa razy. Ponadto nie powinno się zmieniać też prędkości malowania.
Tak samo ważne jak przygotowanie pomieszczenia jest wyczyszczenie narzędzia po skończonej pracy. Nie można bowiem doprowadzić do pozostania w nim zaschniętej farby. Do mycia wystarczy użyć wody lub rozpuszczalnika. Jeśli mimo tego zauważysz jeszcze ślady materiału, skorzystaj z miękkiej szmatki. Pistoletu nie wolno czyścić metalowymi szczotkami. Na koniec sprzęt należy osuszyć.
 Pistolet do malowania – 600 ml – 3,5-5 bar |  Pistolet do malowania – 1000 ml – 3-3,5 bar |  Pistolet do malowania – 600 ml – 3,5-5 bar – 3 dysze | |
| Zużycie powietrza [l/min] | 198-340 | 170-283 | 170-283 |
| Materiał | Aluminium, chrom, stal nierdzewna, miedź, stal, nikiel | Aluminium, stal nierdzewna, miedź, stal z powłoką niklową | Aluminium, chrom, stal nierdzewna, miedź, stal, nikiel, plastik (PP) |
| Ciśnienie robocze powietrza [bar] | 3,5-5 | 3,5-5 | 3,5-5 |
| Rozmiar dysz [mm] | 1,8 | 1,4 | 1,4 / 1,7 / 2 |
| Pojemność [ml] | 600 | 1000 | 600 |
| Szerokość opryskiwania [mm] | 240 | 240 | 240 |
| Waga [kg] | 0.8 | 0.9 | 1.3 |
Lakierowanie pistoletem
Pistolet może służyć nie tylko do malowania, ale również do lakierowania. Ogólny sposób działania jest taki sam, ale urządzenia przeznaczone specjalnie do lakierowania karoserii samochodowych mogą nieco się od siebie różnić pod względem budowy i sposobu działania. Z naszego kolejnego artykułu dowiesz się, jaki pistolet lakierniczy wybrać do warsztatu samochodowego.
W oparciu o zastosowaną technologię wyróżnia się trzy rodzaje:
- Pistolet wysokociśnieniowy (HP – ang. High Pressure) – z niedużym otworem, przez który wydostaje się emalia pod wysokim ciśnieniem (3-4 bar). Nie należy do urządzeń wydajnych, ponieważ jednorazowo rozpyla dużą ilość farby, co powoduje jej częściowe marnowanie.
- Pistolet niskociśnieniowy (HVLP – ang. High Volume Low Pressure) – charakteryzuje się wyższą wydajnością. Ma więcej otworów, dzięki czemu obniża ciśnienie w czasie lakierowania (zwykle do ok. 2,5 bar). Jednak, aby był skuteczny, musi współdziałać z mocnym kompresorem.
- Pistolet niskociśnieniowy z niskim zużyciem materiału (LVLP – ang. Low Volume Low Pressure) – wymaga do pracy niskiego ciśnienia, a co za tym idzie, nie potrzebuje dużej ilości dostarczanego powietrza. Pozwala też zaoszczędzić sporo farby.
Przedstawione pistolety można spotkać również w wersji mini. Sposobem działania nie odbiegają od swoich większych odpowiedników. Charakteryzują się mniejszymi dyszami i zbiornikami o pojemności najczęściej 125 i 250 ml. Działają z niewielkimi kompresorami, np. 24 l. Ze względu na małe wymiary nie nadają się do profesjonalnego użytku w firmach budowlanych czy konserwatorskich, natomiast doskonale zdają egzamin w rękach majsterkowiczów. Są idealne do przydomowych warsztatów i garaży.
Niezbędne akcesoria do malowania natryskowego
Zarówno lakierowanie karoserii, jak i malowanie ścian pistoletem natryskowym wymagają stosowania odpowiednich akcesoriów. W przypadku ręcznego pistoletu do malowania ścian sprawa jest prosta, ponieważ w zestawach oprócz narzędzia ze zbiornikiem znajdują się przykładowo klucz, filtr i akcesoria do czyszczenia. Bardziej rozbudowane muszą być natomiast agregaty malarskie. Są to przeznaczone głównie dla profesjonalistów urządzenia o bardzo dużej wydajności, które umożliwiają szybkie malowanie znacznych powierzchni, np. elewacji budynków.
Malowanie natryskowe agregatem wymaga przede wszystkim:
- Pistoletu – który jest najważniejszym elementem zestawu. Należy go dobierać zależnie od potrzeb i mieć na uwadze kompatybilność z pozostałymi akcesoriami, takimi jak wąż czy dysze.
- Węża – ze standardowymi gwintami 1/4” i 3/8”. Producenci oferują do wyboru węże w oplocie stalowym oraz tekstylnym. Ma to znaczenie dla pracy pod dużym ciśnieniem, ponieważ stalowy jest bardziej wytrzymały. Z kolei do malowania natryskowego pod mniejszym ciśnieniem (do 200 bar) nadaje się wąż w oplocie tekstylnym.
- Dyszy – służącej do rozprowadzania danego typu farby na różnych powierzchniach. Zazwyczaj dysze z małym kątem nachylenia i dużą średnicą sprawdzają się w przypadku grubszych warstw. Z kolei te o większym kącie – w przypadku cieńszych. Do nakładania farby w trudno dostępnych miejscach najlepiej użyć dyszy o średnicy poniżej 0,013”. Pod względem rodzaju farby ta wielkość nadaje się do olejnej, lakieru i bejcy. Natomiast do akrylowej i lateksowej najlepsza jest dysza o większej średnicy, od 0,017”.
- Kompensatora ciśnienia – o którym szczególnie należy pamiętać w przypadku urządzeń o dużej wydajności, od 4 l/min. Jego rola to redukcja drgań przenoszonych z takich elementów jak membrana na wąż.
- Manometru – pozwalającego kontrolować ciśnienie, a tym samym zapobiegać jego spadkom, które powodują nierówne nakładanie farby.
- Filtrów do pistoletu – do filtracji farby o różnej gradacji. Kiedy wybierasz filtr, obowiązuje zasada mówiąca, że im mniejsze otwory (wyższa gradacja), tym lepsza filtracja farby. Do każdego rodzaju pasuje inny, np. do gęstych farb zewnętrznych lub rzadkich akrylowych.
- Worków filtracyjnych – będących podobnym rozwiązaniem co filtry. Ich użycie umożliwia oczyszczenie farb i lakierów z zanieczyszczeń jeszcze przed rozpoczęciem pracy. Są przydatne szczególnie wtedy, kiedy zdecydujesz się na zastosowanie farb o niezbyt wysokiej jakości.
Powyżej zostały wymienione najbardziej uniwersalne akcesoria. Jednak, jeśli malujesz np. wyjątkowo wysokie pomieszczenia, z pomocą przychodzą przede wszystkim przedłużki (tzw. lance). Zapewniają lepszy zasięg o kilkadziesiąt centymetrów, a nawet więcej. Zakłada się je na pistolet, dlatego wybierając konkretny model, pamiętaj, żeby dokładnie ją dopasować. Przedłużki od różnych producentów mogą różnić się budową i rozmiarem gwintu.
Jaki pistolet do malowania ścian wybrać?
Pistolety do malowania ścian są przeznaczone do użytku we wnętrzach. Za ich pomocą pokryjesz farbą również sufit, drzwi, meble i inne tego rodzaju powierzchnie. Sprzęt musi nadawać się przede wszystkim do farb emulsyjnych (lateksowych i akrylowych), których używa się do malowania ścian. Uniwersalne narzędzie poradzi sobie nie tylko z wyrzucaniem cząsteczek farb o rzadkiej konsystencji, ale również tych gęstszych, nierozcieńczonych, a nawet wybranych tynków. Zatem na co należy zwrócić uwagę, wybierając pistolet do malowania natryskowego ścian?
Kluczowy element to dysza zarówno dla pistoletu, jak i agregatu. Niebagatelne znaczenie ma też rodzaj i rozstawienie otworów, przez które wydobywa się farba. Płaski strumień zapewnia większą precyzję, natomiast okrągły lepsze krycie grubszą warstwą. Zbyt małe otwory mogą się zatkać wskutek użycia gęstej farby, a zbyt duże prowadzić do zacieków.
Jaki kompresor wybrać?
O ile korzystasz tylko z elektrycznego pistoletu natryskowego do malowania, zasilanego z sieci lub akumulatorem, kompresor nie jest potrzebny. Jeśli jednak zajmujesz się malowaniem natryskowym dużych powierzchni (np. elewacji albo całych karoserii samochodowych) wydajny kompresor okaże się niezbędny.
Efektywną pracę zapewnia kompresor olejowy o pojemności 50 lub 100 l. W tym przypadku należy zadbać o filtr, który zapobiega przedostawaniu się cząsteczek oleju do farby. Aby uniknąć regularnej wymiany filtra, można zdecydować się na model bezolejowy o pojemności 24 l (idealny np. do drobnych poprawek lakierniczych).
Jak wybrać odpowiednią farbę?
Wybierając farbę do malowania natryskowego, musisz brać pod uwagę dwie kwestie:
- typ malowanej powierzchni,
- zalecenia dotyczące danego modelu pistoletu.
Wiele dostępnych na rynku rodzajów farb nadaje się do opisywanej techniki, np. lateksowe, akrylowe, olejowo-żywiczne, poliuretanowe, poliwinylowe, winylowe i inne. Informacja na ten temat znajduje się na opakowaniu. Kluczowe znaczenie ma przygotowanie farby. Przeczytaj również nasz artykuł w którym znajdziesz kalkulator zużycia farby.
Gęstość farby do malowania pistoletem
Gęstość (lepkość) to niezwykle ważny czynnik, który ma wpływ na cały przebieg pracy. Gęste farby przeważnie wymagają, aby je rozrobić z wodą. W przeciwnym razie mogą zatkać dyszę. Z kolei zbyt rzadka farba prowadzi do powstania nieestetycznych zacieków. Instrukcję, jak dokładnie ją rozrobić, znajdziesz na opakowaniu. Po dodaniu określonej ilości wody warto sprawdzić uzyskaną konsystencję lepkościomierzem. Pamiętaj, że zanim przystąpisz do rozrabiania jakiejkolwiek farby wstrząśnij przed otwarciem puszką lub wiaderkiem.
Oprócz dobrania pożądanej gęstości należy przefiltrować farbę. Pozwala to wyeliminować zabrudzenia i grudki, które spowodują nierówne malowanie natryskowe, „wypluwanie” farby, a nawet zatykanie dyszy. Do tego celu można użyć specjalnych filtrów opisywanych w części poświęconej akcesoriom, choć wystarczą też nylonowe pończochy.
Jak malować pistoletem w prawidłowy sposób?
Kiedy ma się niezbędną wprawę, malowanie ścian pistoletem idzie bardzo sprawnie. Doświadczenie pojawia się z czasem, natomiast przed każdym malowaniem najlepiej jest przetestować sprzęt napełniony nową farbą. Wystarczy na próbę rozprowadzić ją na kartonie lub niewidocznym na co dzień kawałku ściany. Pozwala to wychwycić ewentualne problemy przed rozpoczęciem pracy.
Nakładanie farby powinno odbywać się po linii prostej, równolegle do ściany w jednakowej odległości ok. 15-20 cm. Zbyt mała odległość powoduje zacieki, z kolei zbyt duża – wysychanie części drobinek farby w powietrzu. Pamiętaj, żeby przez cały czas mieć rozluźniony nadgarstek.
Farba pod postacią aerozolu wyrzucanego pod dużym ciśnieniem może być niebezpieczna dla dróg oddechowych i oczu. Z tego powodu trzeba zadbać o odpowiednie zabezpieczenia: maskę i okulary ochronne. Kombinezon malarski to rozwiązanie dla osób, które chcą uniknąć żmudnego usuwania śladów farby z ubrania i skóry.
Regulacja pistoletu do malowania
Standardowy elektryczny pistolet do malowania natryskowego posiada trzy pokrętła do regulacji:
- farby – dozowania materiału,
- strumienia farby – który może przyjąć kształt pionowy (do malowania poziomego) i poziomy (do malowania pionowego),
- dopływu powietrza – siły wydmuchu.
Na każdym pistolecie powinna być podana informacja dotycząca maksymalnego ciśnienia roboczego. Może ono wynosić np. 3 bar. Nieco bardziej skomplikowane pod względem regulacji są agregaty, ponieważ współpracują z kompresorem. Działają pod dużym ciśnieniem, np. maks. 200 bar, dlatego przy ich eksploatacji niezbędny jest manometr.
Udostępnij