Piła tarczowa powinna być zawsze dobrze naostrzona. Przełoży się to zarówno na szybką i efektywną pracę, jak i podniesie poziom bezpieczeństwa. Stępiona pilarka się przegrzewa, co może doprowadzić do awarii lub nawet pęknięcia ostrza. W dzisiejszym artykule podpowiadamy, jak samodzielnie zadbać o należyty stan piły tarczowej.
Piła tarczowa powinna być zawsze dobrze naostrzona. Przełoży się to zarówno na szybką i efektywną pracę, jak i podniesie poziom bezpieczeństwa. Stępiona pilarka się przegrzewa, co może doprowadzić do awarii lub nawet pęknięcia ostrza. W dzisiejszym artykule podpowiadamy, jak samodzielnie zadbać o należyty stan piły tarczowej.
Przyczyny stępienia piły tarczowej
Każda, nawet najlepiej naostrzona, piła tarczowa ulegnie kiedyś stępieniu. Na żywotność ostrza największy wpływ ma sposób użytkowania. Jeżeli piła pracuje regularnie, jej tarcza dość szybko będzie tracić ostrość. Kolejnym czynnikiem przyspieszającym ten proces jest prędkość obrotowa, siła posuwu oraz rodzaj obrabianego materiału. Generalnie najgorzej wypadają pod tym względem płyty wiórowe – OSB, laminowane, wytłaczane itp. Dzieje się tak dlatego, że zawierają wiele zanieczyszczeń, klejów i sztucznych utwardzaczy. Twarde, pełne sęków drewno z drzew typu grochodrzew (robinia), grab, teak czy cis również spowoduje przyśpieszone zużywanie się tego elementu. Najdłużej zaś piła popracuje, obrabiając miękkie drewno (topola, świerk, jodła).
Jak rozpoznać, że piła tarczowa jest stępiona
Rozpoznanie, że piła jest bardzo stępiona, nie powinno sprawić doświadczonemu stolarzowi specjalnych trudności. Amatorzy, którzy myślą, jak zbudować drewutnię czy domek ogrodowy, powinni przede wszystkim zwrócić uwagę na hałas. Dodatkowo zazwyczaj obroty spadną względem wartości wyjściowych, a pobór energii wzrośnie. Czasami taka piła odchyla się na bok oraz przegrzewa, co objawia się zmianą koloru dysku oraz końcówek ostrza. W skrajnych przypadkach silny wzrost temperatury silnika może spowodować jego dymienie oraz awarię.
Innym bardzo łatwym do dostrzeżenia symptomem zużycia tarczy jest spadek jakości cięcia – krawędzie są szorstkie i nierówne, a deski mogą pękać wzdłuż słojów. Po użyciu stępionej piły niezbędne będzie zatem bardzo często dodatkowe szlifowanie drewna.
Jak naostrzyć piłę tarczową domowym sposobem
Jeżeli piła ulegnie stępieniu, należy ją naostrzyć. Dobrym pomysłem jest oddanie sprzętu do profesjonalnego zakładu, który posiada na wyposażeniu projektor optyczno-pomiarowy. Prawidłowa weryfikacja tarczy powinna odbyć się przed naostrzeniem i po nim Niestety tego typu usługi nie są świadczone we wszystkich miejscowościach. Dodatkowo ich koszt bywa dość wysoki, a trzeba wziąć uwagę, że piła może w ciągu swego „życia” wymagać nawet kilkudziesięciu naostrzeń.
Okazuje się, że przy odrobinie wprawy o prawidłowy stan piły możemy zadbać we własnym warsztacie. Przed rozpoczęciem pracy należy tarczę przygotować. Bardzo ważne jest jej dokładne oczyszczenie. Głównymi zabrudzeniami są pozostałości żywicy oraz tzw. przypalenia powstałe w momencie styku tarczy z obrabianym materiałem. Mycie powinno odbywać się z zastosowaniem specjalnych płynów lub sprayów przeznaczonych do pielęgnacji narzędzi do drewna (świetnie rozpuszczają żywicę). Dobrze jest również wykorzystać do tego myjkę ultradźwiękową.
Po oczyszczeniu tarczy można wziąć się za ostrzenie. Najlepiej wykorzystać do tego szlifierkę wyposażoną w tarczę z białego lub szarego korundu. Doskonale sprawdzają się zwłaszcza ściernice trzpieniowe. Ich ziarnistość i twardość powinna być średnia, a struktura dość porowata – najlepiej ze spoiwem bakelitowym, ewentualnie ceramicznym.
Ostrzenie piły widiowej należy przeprowadzać we wskazanej kolejności. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku tarcz z węglików spiekanych:
- ostrzenie powierzchni natarcia – odbywa się najczęściej pod kątem prostym lub skośnie. Ściernica trzpieniowa powinna być ustawiona w osi symetrii zęba, a jej prędkość obrotowa bardzo wysoka;
- ostrzenie powierzchni przyłożenia: nieco mniej problematyczne, przeprowadzane w geometriach od prostej po obłą. Szlifuje się ją czołowo (polecana metoda) lub obwodowo;
- ostrzenie powierzchni bocznych: obrabia się powierzchnię w kierunku cięcia i posuwu piły za pomocą metody czołowej lub obwodowej.
Podczas ostrzenia piły należy mieć na względzie właściwą technikę. Z reguły stosuje się ostrzenie od natarcia (czoła) i przyłożenia (tyłu) w stosunku 1:3. Oznacza to, że ostrzymy jeden raz od natarcia i 3 razy od przyłożenia. Metoda ta jest bardzo skuteczna i pozwala wydłużyć żywotność piły.
Większy problem pojawia się, gdy okazuje się, że piła uległa stępieniu, a my nie posiadamy w zasięgu ręki żadnej szlifierki. Sytuację może wtedy uratować ostrzenie piły tarczowej domowym sposobem z wykorzystaniem tradycyjnej ostrzałki. Pozwoli ona na podostrzenie tarczy i dalsze kontunuowanie pracy. Przede wszystkim należy dobrać pilnik odpowiedni kształtem do rodzaju posiadanej piły. Tarcza z trójkątnymi lub nachylonymi zębami wymaga użycia ostrzałki trójkątnej lub o nachyleniu 40 stopni, z kolei piła z zębami hartowanymi – płaskiej strony półokrągłego pilnika.
Ostrzenie piły tarczowej ostrzałką
W przypadku większych stolarni ostrzenie pił za pomocą szlifierki czy pilnika, a także wożenie ich do specjalistycznego zakładu, może nie być optymalnym pomysłem. Rozwiązaniem w takim wypadku jest zakup profesjonalnej maszyny. Ostrzałka do pił tarczowych pozwoli błyskawicznie przywrócić sprawność tarczom niewielkim nakładem kosztów. Dobre modele powinny dysponować regulacją nachylenia kąta stołu roboczego, kąta ostrzenia oraz mieć możliwość ostrzenia dysków różnej wielkości (np. w zakresie średnic od 90 do 400 mm).
Innymi parametrami, na jakie należy zwrócić uwagę przy zakupie, jest liczba adapterów do tarcz, moc (minimum 100 W) oraz prędkość obrotowa ściernicy (minimum 2500 obr./min).
Jak przedłużyć sprawność piły tarczowej
Warto zaznaczyć, że w przypadku pił tarczowych taniej zwykle nie oznacza lepiej. Budżetowe modele – w porównaniu do dysków od uznanych producentów – zwykle mają mniejszą grubość oraz wysokość zębów, a także są wykonane z materiałów gorszej jakości. Ma to bezpośrednie przełożenie na ich trwałość. O ile tarcza dobrej jakości może zostać naostrzona nawet kilkadziesiąt razy, to w przypadku taniej już po 6 razach zwykle będzie nadawała się już tylko na złom. Co więc jest bardziej opłacalne? Każdy użytkownik musi to sobie sam przekalkulować.
Aby z piły tarczowej móc korzystać długo i pomyślnie, trzeba o nią prawidłowo zadbać. Jedynie właściwa konserwacja pozwoli wydłużyć sprawność piły, co będzie miało bezpośrednie przełożenie na zadowalające efekty pracy. Jak już wcześniej wspomniano, kwestią kluczową jest regularne czyszczenie piły z resztek żywicy, klejów, poprzyklejanych trocin i tym podobnych zanieczyszczeń. Optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie preparatów do czyszczenia narzędzi stolarskich. Jeżeli ich nie posiadamy, można wykorzystać uniwersalne detergenty, zwłaszcza te przeznaczone do mycia metalowych elementów piekarników. Obecnie środki tego typu dostępne są praktycznie w każdym większym sklepie. Zwykle doskonale poradzą sobie z wszelkimi zabrudzeniami, nie powodując jednocześnie zwiększonego ryzyka korozji. Inną skuteczną metodą jest kąpiel w nafcie. Zanurzoną w niej tarczę należy pozostawić na około 12 godzin. Po wyjęciu wystarczy oczyścić ją za pomocą bawełnianej szmatki, można też użyć szczoteczki do zębów.
Piłom tarczowym do drewna szkodzi wilgoć, która będzie powodować ogniska korozji. Dlatego tarcze trzeba przechowywać w suchym i przewiewnym miejscu – dobrze jest umieszczać je na specjalnych stojakach lub w warsztatowych wózkach/stołach. Oryginalnie zapakowane piły tarczowe nie powinny być przed użyciem wyjmowane z folii.
Błędem jest pozostawianie tarcz wśród wilgotnych trocin lub na zewnątrz. Niczym nieosłonięte piły pod wpływem niesprzyjających czynników szybko pokryją się rdzawym nalotem, a po pewnym czasie powstaną w nich wżery. Przełożą się one bezpośrednio na ich ostrość oraz zmniejszoną wytrzymałość. Zardzewiałe piły bardzo szybko potracą zęby, co sprawi, że nie będą nadawały się do użytku.
Jeżeli zainteresowała Cię tematyka powyższego artykułu, poznaj różne rodzaje pił tarczowych do drewna!
Udostępnij