Specjalistyczna obróbka drewna i metalu często wymaga użycia profesjonalnych narzędzi. Zwłaszcza jeżeli mowa o precyzyjnym wykrawaniu otworów, żłobień czy kształtów. Tutaj pomocne okażą się różne frezy do drewna i metalu. Z tego artykułu dowiesz się, jakie mają zastosowanie oraz do czego możesz je wykorzystać w swoim warsztacie.
Specjalistyczna obróbka drewna i metalu często wymaga użycia profesjonalnych narzędzi. Zwłaszcza jeżeli mowa o precyzyjnym wykrawaniu otworów, żłobień czy kształtów. Tutaj pomocne okażą się różne frezy do drewna i metalu. Z tego artykułu dowiesz się, jakie mają zastosowanie oraz do czego możesz je wykorzystać w swoim warsztacie.
Czym są frezy oraz jakie jest ich zastosowanie?
Frezy to narzędzia wieloostrzowe skrawające, które po wprowadzeniu w ruch obrotowy o dużej prędkości skrawają powierzchnię danego materiału. Chcąc z nich skorzystać, należy je uprzednio zamontować do obrabiarki np. frezarki. Można do tego użyć też wiertarki i wkrętarki.
Frezy stosuje się do obróbki zgrubnej lub wykończeniowej. Dokładniej mówiąc, narzędzia te pozwalają m.in. wywiercić otwór o konkretnej głębokości, oczyścić krawędzie materiału, wyciąć skomplikowany wzór i wiele więcej. W zależności od rodzaju frezu posiadają one ostrza przeznaczone do pracy czołowej lub bocznej nazywanej też walcowej. Istnieją też modele przystosowane do obu tych działań.
Rodzaje frezów
Frezy można podzielić na kilka sposobów. Pierwszym wyróżnikiem jest ich zastosowanie, czyli materiał, do którego są przeznaczone. Ponadto dzieli się je ze względu na kształt oraz materiał wykonania.
Rodzaje frezów do drewna
Frezy do drewna, jak sama nazwa wskazuje, służą przede wszystkim do wykańczania elementów drewnianych. Sprawdzają się m.in. przy zaokrąglaniu, fazowaniu, ukosowaniu oraz profilowaniu krawędzi desek czy płyt. Wykorzystuje się je też do tworzenia dekoracji i wcięć do połączeń wpustowych. Wszystko zależy od kształtu narzędzia, o czym przeczytasz więcej w dalszej części artykułu.
Rodzaje frezów do metalu
To, co wyróżnia frezy do metalu, to ich bardzo duża wytrzymałość. Gdyby nie ona, obróbka elementów ze stali, żelaza i nie tylko byłaby niemożliwa. Frezowanie metalu sprowadza się głównie do stopniowego skrawania powierzchni obiektu do momentu uzyskania odpowiedniej grubości.
Rodzaje frezów ze względu na kształt
Oba wyżej wymienione warianty można dalej rozróżnić na podstawie ich kształtu. Każdy z nich posiada inne zastosowanie, co daje duże pole do popisu przy obrabianiu materiałów. Frezy dzieli się głównie ze względu na ich sposób montowania. Mówimy wówczas o modelach trzpieniowych i nasadzanych.
Frezy trzpieniowe ze względu na swój wygląd nazywa się też frezami palcowymi. Posiadają one wbudowany stożek Morse’a, czyli tzw. trzpień, za pomocą którego montuje się je do obrabiarki. Ich średnica jest stosunkowo mała (zwykle do 40 mm), ponieważ wytwarzanie większych modeli wiązałoby się z wykorzystaniem większej ilości materiału potrzebnego do stworzenia grubszego trzpienia. Produkcja byłaby więc nieopłacalna.
Wśród frezów palcowych można znaleźć wersje z ostrzem centralnym i bez niego. Modele z ostrzem są w stanie wykonać otwory w materiale, z kolei frezy bez niego wymagają wcześniejszego nawiercenia otworu. Niezbędne więc będą różne rodzaje wierteł. Wyróżnia się również frezy kształtowe ze stożkiem Morse’a. Służą one do wykrawania żłobień czy obróbki krawędzi o różnych formach. Wybór tego rodzaju jest bardzo szeroki. Mogą to być frezy tarczowe, na jaskółczy ogon, odwrotne, zaokrąglające, do wpustów i piór itd.
-
Wiertarka magnetyczna – 1380W 1 599,00 zł
-
Wiertarka magnetyczna – 1680W – walizka akcesoriów 3 049,00 zł
-
Wiertarka magnetyczna – 1680W 2 399,00 zł
-
Wiertarka magnetyczna – 1380W – walizka akcesoriów
2 349,00 zł2 149,00 zł -
Frezarka stołowa – 1500 W – do 24000 obr./min
Drugą dużą grupą tych narzędzi są frezy nasadzane. W przeciwieństwie do wcześniej opisywanych nie posiadają one trzpienia. Oznacza to, że ich montaż wymaga użycia osobnego elementu mocującego. Ich przewagą jest fakt, że mogą one mieć większe rozmiary, a co za tym idzie można obrobić większą powierzchnię.
Podobnie jak w przypadku frezów trzpieniowych, tak i frezy nasadzane mają bardzo szerokie zastosowanie. Dla przykładu frezy walcowo-czołowe idealnie nadają się zarówno do wycinania otworów, jak i obróbki bocznej. Z kolei frezy modułowe posłużą np. do kół zębatych oraz łańcuchowych. Istnieją również modele do zaokrąglania krawędzi, piłkowe, ślimakowe, promieniowe wklęsłe, promieniowe wypukłe i wiele innych.
Ciekawą odmianą tych narzędzi są frezy składane. Wyposażono je w płytki wieloostrzowe, które po stępieniu można obrócić na ostrą krawędź lub wymienić je na nowe bez konieczności wyrzucania całego frezu. Pozwala to zaoszczędzić pieniądze, a także czas, który poświęciłbyś na ponowne ustawianie narzędzia.
Rodzaje frezów ze względu na materiał ostrza
Materiał, z jakiego wykonano frez, wpływa nie tylko na jego żywotność, ale i na zastosowanie. Bowiem nie każdy model będzie nadawał się do obróbki twardego metalu. Dlatego na rynku można spotkać kilka rodzajów tych narzędzi. Oto lista najczęściej stosowanych materiałów do produkcji frezów:
- stal szybkotnąca (HSS) – idealna do obróbki na niskich obrotach miękkich materiałów np. aluminium, mosiądzu, brązu czy niektórych gatunków stali,
- stal kobaltowa (HSS-E lub HSS-Co) – dodatek kobaltu sprawia, że ostrza są wytrzymalsze niż te wykonane z HSS,
- węglik spiekany (HM) – składa się z wolframu, tytanu i chromu, które umożliwiają obróbkę stali,
- stal proszkowa (PM) – do skrawania na wysokich obrotach metali oraz tworzyw sztucznych,
- z płytką diamentową (PKD lub DIA) – bardzo twarde ostrza do stali, a także gresu, marmuru, ceramiki oraz kamienia naturalnego.
Rodzaje frezów i ich zastosowanie – podsumowanie
Szeroki wybór frezów do drewna i metalu sprawia, że możesz za ich pomocą wykonać nawet bardzo skomplikowane żłobienia czy otwory. Oczywiście będziesz potrzebować odpowiednich maszyn i akcesoriów. Najpraktyczniejsza wydaje się w tym przypadku frezarka, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żebyś skorzystał np. z wiertarki stołowej. Pamiętaj o tym, gdy będziesz zabierał się za urządzanie warsztatu majsterkowicza.
Bardzo ważną kwestią jest bezpieczeństwo w trakcie obróbki frezami! Podczas pracy często powstają wióry i opiłki, które mogą dostać się do oczu, a w efekcie uszkodzić wzrok. Dlatego niezbędne będą gogle ochronne lub przyłbica. Nie zapominaj też o rękawicach, ponieważ metalowe wióry mogą Cię boleśnie zranić w dłonie.
Udostępnij