Czy warto wybrać lutownicę transformatorową?

Jednym z podstawowych narzędzi w wielu warsztatach, zarówno profesjonalnych, jak i hobbystycznych jest lutownica. Poszczególne modele różnią się od siebie pod względem konstrukcji i sposobu działania. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest lutownica transformatorowa oraz jak prezentuje się na tle innych typów. Wskazujemy także, w jakich pracach lutownica transformatorowa sprawdzi się najlepiej.

Udostępnij

Autor Alicja Woźniak
11 czerwca, 2021

Jednym z podstawowych narzędzi w wielu warsztatach, zarówno profesjonalnych, jak i hobbystycznych jest lutownica. Poszczególne modele różnią się od siebie pod względem konstrukcji i sposobu działania. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest lutownica transformatorowa oraz jak prezentuje się na tle innych typów. Wskazujemy także, w jakich pracach lutownica transformatorowa sprawdzi się najlepiej.

Jak działa lutownica transformatorowa?

Do lutowania zawsze potrzebna jest wysoka temperatura. Aby grot lutownicy transformatorowej wykonany z drutu odpowiednio się nagrzał (np. do 400°C), musi przez niego przepłynąć prąd o wysokim natężeniu. Wewnątrz urządzenia znajduje się transformator, który sprawia, że w grocie może powstać natężenie wyższe od tego w sieci elektrycznej. Nazwę sprzętu zaczerpnięto właśnie od niego.

Bardzo wydajne urządzenia na wynos.

MAŁA GASTRONOMIA

Kup teraz

Charakterystyka lutownic transformatorowych

Z pewnością za najważniejszą zaletę uchodzi szybkość nagrzewania się grota. Już po kilku sekundach lutownica transformatorowa jest gotowa do pracy. Ten typ często wykorzystuje się do spajania dużych blaszanych elementów oraz grubych kabli ze względu na niezbyt dużą precyzję. Dlatego jeśli zastanawiasz się nad tym, jak założyć firmę budowlaną i w co ją zaopatrzyć, lutownica transformatorowa prawdopodobnie okaże się trafnym wyborem.

Ze względu na poręczny kształt pistoletu, dobrze leży w dłoni. Z drugiej strony jednak wielu użytkowników zwraca uwagę na dość duży ciężar narzędzia, co może obniżać komfort pracy. Z tego powodu przed zakupem warto wziąć lutownicę do ręki i spróbować ocenić położenie środka ciężkości.

Za wadę uchodzi również konieczność wymiany grota, który się wypala (zależnie od częstotliwości pracy). Dlatego przed podjęciem konkretnej decyzji lepiej zorientować się w sprawie dostępności części do lutownicy transformatorowej. Za jej zakupem przemawia również cena – jest dużo mniejszą inwestycją niż rozbudowana stacja lutownicza przeznaczona głównie dla profesjonalistów.

Jak wcześniej wspomnieliśmy, lutownica transformatorowa nie należy do narzędzi wyjątkowo precyzyjnych. Dostępne na rynku modele nie dysponują regulacją temperatury. Jeśli więc zależy Ci na większej precyzji podczas spajania elementów, warto szukać innych umożliwiających dopasowanie temperatury i mocy (np. lutownic kolbowych). Ułatwieniem podczas korzystania z modelu transformatorowego może być wbudowana dioda LED lub żarówka do oświetlania grota (w wybranych produktach). W zadaniach wymagających z kolei znacznej dokładności najlepiej sprawdzą się stacje lutownicze.

Lutownica transformatorowa – porównanie z innymi lutownicami

Jak wypada lutownica transformatorowa na tle innych rodzajów? Głównym aspektem jest przeznaczenie sprzętu. Inne bowiem potrzeby będzie mieć elektronik zajmujący się komponentami montowanymi powierzchniowo (SMD), inne elektryk lutujący grube przewody, inne amator, który od czasu do czasu wykonuje domowe naprawy, a jeszcze inne osoba, która zastanawia się, jaka lutownica do elektroniki sprawdzi się w warsztacie. Poniżej omawiamy najczęściej porównywane ze sobą rodzaje lutownic.

Lutownica transformatorowa czy kolbowa?

Oba typy mają swoich zwolenników. Lutownicę transformatorową bardzo często poleca się do zarabiania kabli, także podczas prac w terenie. W przypadku lutowania nią podzespołów elektronicznych z uwagi na emitowane pole magnetyczne istnieje ryzyko uszkodzenia wrażliwej części. Niezwykle trudno jest wskazać, która będzie lepsza, dlatego na początku drogi ze spajaniem metali, można porównać oba urządzenia. Jeśli szczególnie zależy Ci na ergonomii, wypróbuj lżejszą lutownicę kolbową.

Lutownica oporowa a transformatorowa

Ich podstawową różnicę stanowi grot. W przypadku lutownicy transformatorowej jest to łatwo wymienialny drut, natomiast lutownica oporowa (nazywana często grzałkową) ma grot z kawałka metalu. Wybór między dwoma przedstawionymi rodzajami zależy ściśle od zastosowania.

Lutownica oporowa ze względu na swoją precyzję nadaje się do wszelkiego typu prac elektronicznych, w tym z układami scalonymi. Lutownica kolbowa, czyli jeden z jej rodzajów, bardzo często stanowi element stacji lutowniczych. Dlatego jeśli zastanawiasz się, jaka stacja lutownicza będzie najlepsza, zwracaj koniecznie uwagę na modele wyposażone w ten element. Z kolei lutownica transformatorowa sprawdzi się w zadaniach, które nie wymagają aż tak dużej dokładności, np. przy łączeniu kabli żyłowych.

Jakie części do lutownicy transformatorowej?

Mimo że lutownica transformatorowa należy do prostych narzędzi, wymaga okresowej wymiany akcesoriów – przede wszystkim grota. Końcówka w formie drutu po pewnym czasie się przepala, dlatego warto mieć zawsze pod ręką zapasowe. Producenci oferują zarówno pojedyncze, jak i w kompletach.

Do pozostałych akcesoriów należą m.in.:

• śrubki mocujące grot,
• mikrowyłączniki,
• obudowy,
• żarówki 12 V (do lutownic z oświetleniem),
• cyna,
• kalafonia.

Lutownica transformatorowa do firmy elektrycznej

Wielu elektryków nie wyobraża sobie pracy bez lutownicy transformatorowej. Takie czynności jak zarabianie przewodów czy łączenie kabli wymagają sprzętu wydajnego, ale niekoniecznie o dużej precyzji. Moc tego rodzaju lutownic wynosi zwykle 100 lub 200 W, a nagrzewanie grota zajmuje kilka sekund.

W profesjonalnym warsztacie nie można opierać się tylko na jednym rodzaju urządzenia. Dlatego świetnym uzupełnieniem lutownic o dużej mobilności są dla elektryków stacje lutownicze. Poleca się je do różnego typu prac, wymagających dużej dokładności. Umożliwiają regulację temperatury, a niekiedy dysponują dodatkowymi funkcjami takimi jak odsysanie oparów lub lutowanie gorącym powietrzem. Jeśli chcesz dokładnie dowiedzieć się, jakie narzędzia dla elektryka są potrzebne, przejdź do naszego kolejnego artykułu.

Jaka lutownica transformatorowa – podsumowanie

Jak już wiesz, lutownica transformatorowa to jeden z kilku rodzajów tych elektronarzędzi. Ma swoje niewątpliwe zalety i wady. Jednak mimo swoich słabych stron, w pewnych pracach sprawdza się bardzo dobrze. Wyróżnia się dużą szybkością nagrzewania grota oraz możliwością mobilnego zastosowania. Z drugiej strony charakteryzuje się niskim stopniem precyzji, co wyklucza ją z działań wymagających znacznej dokładności.

Choć doświadczony użytkownik będzie potrafił prawidłowo zlutować elementy niemal każdym sprzętem, to przyjęło się, że do precyzyjnych zadań (np. w elektronice) stosuje się lutownice oporowe lub stacje. Decydując się na zakup lutownicy transformatorowej, należy również pamiętać o konieczności częstej wymiany grota. Osobom, które dopiero rozpoczynają naukę lutowania, często poleca się ten właśnie rodzaj także ze względu na niską cenę.