Budowa wiaty – kompleksowy poradnik

Wiata garażowa jest świetnym rozwiązaniem, kiedy chcesz zapewnić zadaszenie nad swoim samochodem na własnym terenie. W naszym artykule przedstawiamy niezbędną wiedzę, którą musisz posiadać, zanim przystąpisz do budowy wiaty. Przedstawiamy wymagania formalne i opisujemy krok po kroku jej budowę.

Udostępnij

Autor Alicja Woźniak

21 kwietnia, 2021

Przeczytasz w 8 min

Wiata garażowa jest świetnym rozwiązaniem, kiedy chcesz zapewnić zadaszenie nad swoim samochodem na własnym terenie. W naszym artykule przedstawiamy niezbędną wiedzę, którą musisz posiadać, zanim przystąpisz do budowy wiaty. Przedstawiamy wymagania formalne i opisujemy krok po kroku jej budowę.

Wymagania formalne dotyczące budowy wiat

Aby poznać wymagania formalne, w pierwszej kolejności należy uściślić, czym jest wiata. Określono ją jako konstrukcję opartą na słupach (stanowiących podstawowy element konstrukcyjny), która nie ma ścian (nośnych przegród zewnętrznych). Choć przepisy budowlane nie są w tej kwestii zbyt precyzyjne, to po nowelizacji przepisów w 2020 roku budowa wiaty bez pozwolenia jest możliwa w dwóch przypadkach:

• kiedy jej powierzchnia nie przekracza 35 m2,
• kiedy jej powierzchnia nie przekracza 50 m2.

W pierwszym przypadku wiatę możesz postawić na każdej działce. Musisz jedynie pamiętać, że na każde 500 m2 gruntu mogą przypadać tylko dwa takie budynki. Z kolei w drugim przypadku wiatę zbudujesz zgodnie z prawem jedynie na działce, na której już stoi budynek mieszkalny albo jest ona przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe. Z zastrzeżeniem, że na każde 1000 m2 gruntu mogą przypadać tylko dwie wiaty.

Wiesz już, jakie wymogi musi spełniać wiata bez pozwolenia na budowę. A w jakiej sytuacji musisz złożyć wniosek o pozwolenie? Sprawa wygląda jasno:

• Zawsze wtedy, kiedy Twój projekt wiaty przewiduje, że będzie miała większy metraż niż 50 m2.
• Jeśli na jednej działce chcesz zbudować więcej niż dwie wiaty o powierzchni do 35 m2 na każde 500 m2 i więcej niż dwie wiaty o powierzchni do 50 m2 na każde 1000 m2.
• Gdy wiata ma znajdować się w miejscu publicznym.
• Jeśli wiata będzie w jakiś sposób wpływać na sąsiadującą nieruchomość, która ma innego właściciela.

Decydujesz się na postawienie wiaty niewymagającej pozwolenia? Pamiętaj, że musi być ona zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Musisz także zgłosić fakt zamiaru jej budowy do Starostwa Powiatowego. Do formularza dołącz:

• uproszczoną wersję projektu wiaty,
• oświadczenie o byciu właścicielem działki,
• mapę geodezyjną zawierającą umiejscowienie obiektu.

Starosta rozpatrzy Twój wniosek w ciągu 30 dni. W tym czasie może się okazać, że konieczne będzie uzupełnienie dokumentacji. Dlatego nie zaczynaj budowy przed pozytywnym rozpatrzeniem wniosku.

Odkryj wyjątkowe, sezonowe skarby dla swojej niepowtarzalnej oazy

ODMIEŃ SWÓJ DOM I OGRÓD!

Odkryj/Poznaj

Jak zaplanować budowę wiaty?

Idealnym wyjściem jest uwzględnienie wiaty w projekcie budowy domu, lecz jak wiadomo, nie zawsze jest to możliwe. Osobny projekt wiaty możesz zamówić w biurze projektowym lub znaleźć go w internecie. W każdym jednak przypadku będzie to lekka konstrukcja, która składa się z możliwie niedużej liczby elementów, podobnie jak zadaszenie tarasu.

Projekt wiaty wolnostojącej czy przy ścianie?

Jest to pierwsze pytanie, jakie musisz sobie zadać, planując budowę wiaty. Odpowiedź na nie ma ogromne znaczenie, kiedy budujesz dom. Wiata może być bowiem jego integralną częścią lub nie. Czym zatem charakteryzują się obie konstrukcje?

Budowa wiaty garażowej wolnostojącej musi spełniać kilka warunków. Choć obiekt może znajdować się w oddaleniu od zabudowań mieszkalnych, w ich sąsiedztwie lub ogrodzie, nie postawisz go w tak całkiem dowolnym miejscu. Wiata musi być usytuowana w odpowiedniej odległości od sąsiedniej działki. Szczególnie wtedy, kiedy posiada pomieszczenie gospodarcze lub jedną zasłoniętą ścianę. Wtedy z powodu zacienienia musi być oddalona o co najmniej 3 m. Duże znaczenie ma także ograniczanie światła słonecznego. Dlatego minimalna odległość pomiędzy domem mieszkalnym a wiatą powinna wynosić 7 m.

Budowa wiaty połączonej z budynkiem (przy ścianie) ma przede wszystkim tę zaletę, że możesz załatwić ją już podczas budowy domu. Oszczędzasz w ten sposób czas i pieniądze. Warto przemyśleć ją łącznie z wykonaniem elewacji. Oczywiście niezależnie od typu wiaty garażowej, musisz pamiętać, aby był do niej dobry dojazd. Więcej na temat etapów budowy domu przeczytasz w naszym kolejnym artykule.

Umiejscowienie wiaty to jedna kwestia, a co z jej wymiarami? Pod tym względem wyróżnia się dwa rodzaje:

• jednostanowiskowa (na jedno auto osobowe),
• dwustanowiskowa (na dwa auta osobowe).

Pierwsza musi mieć wymiary 2,5 x 5 m i wysokość 2,2 m. Druga mierzy zwykle 6 x 5 m. Te standardowe wielkości umożliwiają wygodny wjazd oraz wyjazd. Wiata to jednak bardzo praktyczne i uniwersalne rozwiązanie, które nie musi koniecznie łączyć się z garażowaniem samochodu. Świetnym pomysłem może okazać się np. budowa wiaty na drewno. Jak zbudować drewutnię podpowiadamy w naszym kolejnym wpisie.

Jeśli zastanawiasz się, jak zbudować wiatę, podejmij decyzję dotyczącą materiału. Nie narzucają jej żadne przepisy, a kluczowe znaczenie ma Twój plan. Najpowszechniejszymi budulcami są drewno i stal. Belki z drewna sosnowego o przekroju 8 x 8 lub 10 x 10 cm są stosunkowo tanie, a przy tym dość odporne na działanie czynników atmosferycznych. Wykonane z drzew liściastych są natomiast sporo droższe. Przystępując do budowy wiaty drewnianej, pamiętaj o tym, że drewno użyte do jej konstrukcji powinno być skutecznie zaimpregnowane. W ten sposób ochronisz je przed wilgocią.

Z kolei priorytet w przypadku konstrukcji stalowej stanowi zabezpieczenie jej przed korozją. Stalowe rury lub profile musisz zespawać, chyba że wybierzesz gotowe ocynkowane elementy, które złożysz za pomocą śrub.

Przygotowanie gruntu pod budowę wiaty

Choć wiata nie ma fundamentów, to musi stać na odpowiednio przygotowanej nawierzchni. Powinna się ona znajdować nieco wyżej niż otaczający teren. Dzięki temu nie zaczną tworzyć się kałuże, a w czasie odwilży woda będzie mogła swobodnie spływać.

Niezbędną czynność stanowi utwardzenie zarówno miejsca postojowego, jak i dojazdu. Do tego celu najczęściej wykorzystuje się betonowe ażurowe płyty albo kostkę brukową. Kiedy masz już kupione materiały, możesz przystąpić do wykonania nawierzchni.

Rozpocznij od usunięcia warstwy gruntu. W przypadku gliniastej gleby powinno być to ok. 30-40 cm, a piaszczystej wystarczy 20 cm. Następnie wypełnij wykop kruszywem drogowym. Na nim umieścisz warstwę podkładową. Kiedy nawierzchnia jest już utwardzona, nie zapomnij o jej obramowaniu. Użyj specjalnych obrzeży, np. z krawężników.

Budowa wiaty w 10 krokach

Znasz już wymagania formalne dotyczące budowy wiaty i wiesz już, jak ją zaplanować. Teraz poznaj w 10 krokach kolejne czynności niezbędne do postawienia wiaty. Część z nich została wspomniana w poprzednich fragmentach artykułu.

1. Określ szczegółowo miejsce dla wiaty.
2. Wyznacz kształt i boki.
3. Upewnij się, że wytyczona przestrzeń ma kąty proste.
4. Wykop na rogach otwory pod słupy.
5. Zabetonuj wykopane otwory.
6. Zamontuj słupy.
7. Utwórz linię określającą poziom dachu. Zaznacz na jednym ze słupów wysokość, gdzie ma być dach. Potem z użyciem poziomicy nanieś ją na pozostałych trzech słupach.
8. Zamontuj dźwigary.
9. Dodaj krokwie. Poprzedź tę czynność ustawieniem skosu dachu.
10. Gotowy dach możesz pokryć np. blachą czy gontem bitumicznym, zamontuj rynnę.

Skos dachu z punktu 9 ma szczególne znaczenie w przypadku zarówno projektu wiaty jednospadowej, jak i dwuspadowej. Aby deszczówka swobodnie spływała, kąt nachylenia powinien wynosić minimum 15°. Przyjmuje się, że konstrukcja dwuspadowa lepiej sprawdza się w przypadku wiat wolnostojących, a jednospadowa – przylegających do ściany budynku.

Narzędzia niezbędne do budowy wiaty

Podejmując się budowy wiaty, zaopatrz się w odpowiednie narzędzia. Ich dobór uzależniony jest oczywiście od typu konstrukcji. W przypadku wiaty drewnianej pomocne mogą ukazać się więc różnego rodzaju elektronarzędzia, takie jak wiertarki, szlifierki, wkrętarki. Z pewnością przydadzą się one również podczas konstrukcji wiaty ze stali. W tym przypadku niezbędna będzie jednak również spawarka, o ile nie zdecydujesz się na gotowe elementy do skręcania. Zawsze pamiętaj o odpowiedniej odzieży ochronnej!

Niezależnie od rodzaju wiaty zadbaj o odpowiedni sprzęt budowlany. Może być on potrzebny podczas utwardzania nawierzchni i wylewania jej betonem. Pomyśl przede wszystkim o zagęszczarce do gruntu, zacieraczce do betonu i gilotynie do kostki brukowej.

Jak zbudować wiatę, aby potem nie żałować?

Budowa wiaty to znakomity sposób na stworzenie bezpiecznego miejsca, w którym będziesz przechowywać samochód, nie dysponując garażem. Zależnie od przeznaczenia posłuży Ci do składowania różnego rodzaju sprzętu ogrodowego (jako budynek gospodarczy) lub drewutnia. Posiadanie na swojej posesji tego typu konstrukcji nie musi się nawet wiązać z koniecznością uzyskiwania żadnych zezwoleń. W przypadku wiaty o powierzchni do 50 m2 wystarczy bowiem zgłosić fakt do Starostwa Powiatowego. Oczywiście przestrzegaj zasad, o których mówiliśmy w naszym poradniku!

Zależnie od potrzeb, warunków finansowych oraz możliwości konstrukcyjnych i terenowych, zbudujesz wiatę określonego typu. Do wyboru masz drewniane i stalowe, wolnostojące i przylegające do ściany budynku oraz jedno- i dwustanowiskowe. Wykonując projekt wiaty, oprócz wiedzy praktycznej, miej na uwadze również walory estetyczne. Wtedy Twoja wiata będzie pełniła nie tylko funkcję użytkową, ale też ozdobną.

Może samodzielna budowa wiaty sprawi, że zaczniesz zastanawiać się nad tym, jak założyć firmę budowlaną? Cenne wskazówki znajdziesz w naszym kolejnym artykule.

Materiały źródłowe:

Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw