Stały dostęp do świeżego powietrza zapewnia odpowiedni komfort we wszystkich pomieszczeniach w domu czy biurze. Dlatego tak ważna jest właściwa wentylacja. Pojawia się jednak pytanie, którą wybrać – wentylację grawitacyjną czy mechaniczną? W tym artykule porównaliśmy oba rodzaje, żebyś mógł świadomie podjąć decyzję.
Stały dostęp do świeżego powietrza zapewnia odpowiedni komfort we wszystkich pomieszczeniach w domu czy biurze. Dlatego tak ważna jest właściwa wentylacja. Pojawia się jednak pytanie, którą wybrać – wentylację grawitacyjną czy mechaniczną? W tym artykule porównaliśmy oba rodzaje, żebyś mógł świadomie podjąć decyzję.
Co to jest wentylacja grawitacyjna?
Na początku warto wyjaśnić, czym w ogóle jest wentylacja grawitacyjna? Z pewność się z nią spotkałeś, ponieważ nadal powszechnie stosuje się ją w domach jednorodzinnych i nie tylko. Jak sama nazwa wskazuje, wentylacja ta wykorzystuje zjawisko grawitacji, a konkretniej fakt, że chłodne powietrze opada, a ciepłe się unosi. Tworzy się przy tym ruch wykorzystywany do zapewnienia cyrkulacji powietrza w budynkach.
Systemy wentylacji grawitacyjnej posiadają specjalne kominy montowane na dachach, przez które uchodzi nagrzane powietrze. Jest ono wypychane przez chłód pochodzący z zewnątrz domu. Przedostaje się on do środka przez specjalne otwory wentylacyjne tzw. nawiewniki, otwarte okna oraz wszelkie szczeliny.
Co to jest wentylacja mechaniczna?
W przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej mechaniczna wykorzystuje dodatkowe urządzenia takie jak wentylatory, które wymuszają wymianę powietrza. W zależności od rodzaju instalacji może to być jeden centralny wentylator lub kilka mniejszych o różnych wydajnościach odpowiadającym wymogom danego pomieszczenia np. łazienki czy kuchni. Przeważnie są one montowane na dachach, dzięki czemu w domu nie słychać jak hałasują.
Bardziej zaawansowana jest wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła inaczej nazywana system rekuperacji. Pozwala nie tylko zapewnić stały dostęp do świeżego oraz czystego powietrza, ale i zmniejszyć zużycie energii. Dzięki temu rachunki za ogrzewanie i prąd są o wiele niższe. Aby zastosować system rekuperacji, konieczne jest dokładne uszczelnienie budynku, dlatego często stosuje się go w domach pasywnych i energooszczędnych.
Wentylacja grawitacyjna a mechaniczna. Wady i zalety
Niezależnie od tego czy mówimy o wentylacji grawitacyjnej, czy mechanicznej, konieczne jest zapoznanie się z wadami i zaletami obu tych rodzajów. Dzięki temu łatwiej będzie Ci podjąć decyzję.
Wady i zalety wentylacji grawitacyjnej
W przypadku wentylacji grawitacyjnej największą zaletą jest prostota całego systemu. Składa się on bowiem wyłącznie z kominów, które są połączone kanałami z wywietrznikami rozsianymi po całym domu. Najczęściej można je znaleźć w łazienkach oraz kuchniach, gdzie powietrze jest najbardziej wilgotne i najcieplejsze. Wspominaliśmy już, że stosuje się też nawietrzniki, jednak nie są one konieczne.
Niestety na tym kończą się plusy wentylacji grawitacyjnej. Do największych wad zalicza się dużą zależność od warunków panujących na zewnątrz budynku. Najmniejsza cyrkulacja występuje latem. Wówczas temperatura powietrza na zewnątrz jest zbliżona do tej w domu. Nie jest ono więc wypychane przez chłód, którego zwyczajnie nie ma. Dlatego tak wiele osób w tym okresie sięga po inne rozwiązania np. przenośne wentylatory. Jeżeli potrzebujesz takiego urządzenia w swoim domu, to zachęcamy do przeczytania artykułu o tym, jaki wentylator kolumnowy wybrać.
Z drugiej strony zimą zjawisko wentylacji grawitacyjnej jest najbardziej intensywne w związku z rozpoczęciem sezonu grzewczego. Zimne powietrze z zewnątrz wypycha nagrzane z domu w celu wyrównania temperatur. Wtedy też dochodzi do największych strat ciepła, co przekłada się na wzrost rachunków za ogrzewanie. O tej porze roku każdy chce zatrzymać ciepło w środku. Nie można jednak całkowicie zrezygnować z wentylacji, ponieważ zaduch sprzyja złemu samopoczuciu oraz rozwojowi pleśni. Dowiedz się, jaki grzejnik kupić, aby zapewnił optymalne grzanie zimą i nie tylko.
W związku z zależnością od aury na zewnątrz pojawia się kolejna wada wentylacji grawitacyjnej, a mianowicie bardzo ograniczony zakres regulacji intensywności cyrkulacji powietrza. Jedynym sposobem na jakąkolwiek kontrolę jest zamknięcie/otwarcie wywietrzników i nawietrzników. Ewentualnie można otworzyć większą liczbę okien, aby stworzyć przeciąg. Jednak może on zaszkodzić zdrowiu domowników. Poza tym przez otwarte okna do środka przedostaje się więcej insektów, kurzu i pyłków, a hałas z dworu jest bardziej dokuczliwy.
Dość istotnym elementem, o którym wiele osób zapomina, jest konieczność regularnego porządkowania przewodów wentylacyjnych prowadzących do kominów. Mogą się w nich gromadzić zanieczyszczenia utrudniające przepływ powietrza, a nawet stanowiące zagrożenie dla zdrowia. W tym celu konieczne jest skorzystanie z usług kominiarza. Warto też raz na jakiś czas przeprowadzić ozonowanie przewodów. Potrzebujesz wówczas specjalnego generatora. Jaki ozonator sprawdzi się najlepiej? Tego dowiesz się z następnego artykułu.
Wady i zalety wentylacji mechanicznej
Za największą zaletę wentylacji mechanicznej uznaje się pełną kontrolę nad cyrkulacją powietrza. Osiągnięto ją przez uniezależnienie systemu od warunków panujących na zewnątrz. Dzięki temu zarówno latem, jak i zimą przepływ powietrza w domu jest utrzymany na optymalnym poziomie. Ponadto w pomieszczeniach, w których często jest wysoka wilgotność lub temperatura np. w łazienkach, można zastosować osobny wywietrznik z wentylatorem o większej wydajności.
Jeżeli zdecydujesz się na wentylację nawiewno-wywiewną z odzyskiwaniem ciepła to zyskasz więcej niż tylko wydajną cyrkulację powietrza w domu. System rekuperacji wykorzystuje bowiem ciepło pochodzące z powietrza z domu do ogrzania powietrza zasysanego z zewnątrz. Dzięki temu zimą i jesienią zapotrzebowanie na dodatkowe ogrzewanie budynku jest niewielkie. Warto też zaznaczyć, że systemy te zwykle posiadają filtry wychwytujące szkodliwe substancje.
W przypadku wad najczęściej wymieniana jest wysoka cena instalacji wentylacji mechanicznej. Ponadto dochodzą koszty związane z wymianą filtrów oraz ewentualną naprawą zepsutych elementów. Jej funkcjonowanie jest również uzależnione od dostępności prądu, więc w czasie awarii system wentylacyjny nie będzie działać.
W związku z tym, że cały system wentylacji mechanicznej potrzebuje dość sporo miejsca, zwykle zakłada się go podczas budowy domu. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby zastosować taką instalację w gotowym budynku, jednak może się to wiązać ze sporą ingerencją w konstrukcję. Dlatego najlepiej zaplanować całe przedsięwzięcie jeszcze przed wprowadzeniem sprzętu budowlanego na działkę.
Wentylacja grawitacyjna czy mechaniczna? A może obie na raz?
Osoby, którym trudno wybrać między wentylacją grawitacyjną a mechaniczną, mogą zdecydować się na rozwiązanie pośrednie, czyli wentylację hybrydową.
System ten, nazywany też systemem grawitacyjnym wspomaganym, opiera się na wykorzystaniu naturalnego przepływu powietrza na przemian z pracą elektrycznych wentylatorów. Instalacja posiada nawietrzniki, wywietrzniki i przewody prowadzące do kominów. Jeżeli warunki na zewnątrz sprzyjają prawidłowej cyrkulacji powietrza wewnątrz, wówczas system wykorzystuje zasady działania wentylacji grawitacyjnej. W sytuacji, gdy przepływ powietrza jest zaburzony np. zbyt wysoką wilgotnością lub wyrównaniem temperatur, wówczas wentylatory wymuszają jego ruch.
Wentylacja hybrydowa łączy w sobie zalety zarówno wentylacji grawitacyjnej, jak i mechanicznej. Jej konstrukcja jest stosunkowo łatwa, a jej instalacja nie wymaga takich środków, jak w przypadku systemu nawiewno-wywiewnego. Jeżeli w budynku istnieje już instalacja grawitacyjna, to można ją w łatwy sposób przerobić na wersję hybrydową.
Zapewnia ona też stały dostęp do świeżego powietrza niezależnie od warunków pogodowych. Ponadto, w przeciwieństwie do wentylacji mechanicznej, wentylatory nie muszą pracować przez cały czas, więc nie zużywa dużej ilości energii. Sterowanie całością zależy od rodzaju systemu. Możesz wybrać wentylację kontrolowaną ręcznie lub elektronicznie za pomocą czujników. Drugi jest bardziej energooszczędny, ponieważ wyłącza/włącza się tylko wtedy, gdy jest to naprawdę konieczne.
Wentylacja grawitacyjna a mechaniczna – podsumowanie
Wybór między wentylacją grawitacyjną a mechaniczną nie należy do najłatwiejszych. Każdy rodzaj ma swoje wady i zalety, które dokładnie opisaliśmy w powyższym artykule. Mamy nadzieję, że po jego przeczytaniu podjęcie decyzji będzie o wiele łatwiejsze.
Zachęcamy też do zapoznania się z naszymi pozostałymi wpisami związanymi z pracami budowlanymi i remontowymi. Dzięki nim poznasz m.in. różne etapy budowy domu.
Udostępnij