Zostań fotografem gwiazd już dziś! Poznaj podstawy astrofotografii dla początkujących 

Udostępnij

Autor Maciej Skorżepo
16 października, 2023

Nocne niebo pełne gwiazd to niezapomniany widok, który aż się prosi o zdjęcie. Niestety nie wiedząc, jak to zrobić trudno jest osiągnąć ten zapierający w dech w piersiach efekt. A wystarczy, że poznasz podstawy astrofotografii. Przeczytaj nasz wpis, w którym podpowiadamy od czego zacząć swoją przygodę z uwiecznianiem rozgwieżdżonego nieba na zdjęciach! 

Sterne fotografieren für Einsteiger

Udostępnij

Nocne niebo pełne gwiazd to niezapomniany widok, który aż się prosi o zdjęcie. Niestety nie wiedząc, jak to zrobić trudno jest osiągnąć ten zapierający w dech w piersiach efekt. A wystarczy, że poznasz podstawy astrofotografii. Przeczytaj nasz wpis, w którym podpowiadamy od czego zacząć swoją przygodę z uwiecznianiem rozgwieżdżonego nieba na zdjęciach! 

Astrofotografia, co to w ogóle jest? 

Mówiąc o astrofotografii, czy też astrografii, mamy na myśli robienie zdjęć niebu, ciałom niebieskim i zjawiskom, jakie można zaobserwować np. zorzom polarnym, ruchom planet czy gwiazd. Pojęcie jest bardzo szerokie, co nie powinno Cię dziwić, bo na niebie nocą widać naprawdę dużo najróżniejszych obiektów. Oto kilka najpopularniejszych rodzajów: 

Wyróżnia się również różne techniki stosowane podczas robienia zdjęć niebu. Każda z nich daje nieco inne efekty, więc dobór odpowiedniej zależy od tego, co chcesz osiągnąć. Do najczęściej stosowanych technik w astrofotografii należą: 

Astrofotografia – najpotrzebniejsze wyposażenie 

Jeśli planujesz wziąć się za fotografowanie nieba, to potrzebujesz odpowiedniego sprzętu. Wbrew pozorom nie musisz od razu stawiać na najbardziej profesjonalne wyposażenie. Jako ktoś, kto dopiero stawia pierwsze kroki, możesz ze spokojem zacząć od najbardziej podstawowych produktów do astrofotografii. O czym więc nie możesz zapomnieć? 

Aparaty do astrofotografii  

Skoro mówimy o dziedzinie fotografii, no to rzecz jasna nie może zabraknąć aparatu. Obecnie w sprzedaży jest całe mnóstwo najróżniejszych modeli. Niewykluczone, że masz jakiś w domu, a już na pewno w kieszeni. 

Bez wątpienia najpopularniejszy jest aparat w smartphonie. Prawie każdy ma go przy sobie przez cały czas i korzysta z niego, gdy tylko nadarzy się okazja. Dlaczego więc nie użyć go do astrofotografii? Obecnie produkuje się telefony z coraz lepszymi aparatami. Dzięki nim jesteś w stanie zrobić naprawdę imponujące zdjęcia nocnego nieba. Trzeba się jednak liczyć z tym, że lista fotografowanych ciał niebieskich będzie dość krótka. Wynika to głównie z braku możliwości zmiany parametrów aparatu w preinstalowanej aplikacji. Na szczęście nietrudno znaleźć apki, które odblokowują takie możliwości. 

Cyfrowe aparaty kompaktowe, pomimo że są powoli wypierane przez smartfony, to nadal pozwalają zrobić zadowalające zdjęcia nieboskłonu. W ich przypadku konieczne jest fotografowanie przez obiektyw, ponieważ stanowi on integralną część aparatu. Poza tym warto sprawdzić, czy Twój model ma możliwość wyłączenia lampy błyskowej i autofokusa oraz ręczną regulację czasu naświetlania. Warto, żeby posiadał podłączenie do wyzwalacza migawki i wewnętrzną redukcję szumów. 

Urządzeniami z wyższej półki są aparaty lustrzane (SLR lub DSLR w przypadku modeli cyfrowych) i bezlusterkowe aparaty systemowe (DSLM). To już jest profesjonalny sprzęt o szerokiej możliwości regulacji i indywidualnych ustawieniach. Daje także największe możliwości, jeśli chodzi o astrofotografię. Ich sporą zaletą jest możliwość fotografowania bez i z obiektywem. To oznacza, że podłączysz je do teleskopu, dzięki któremu zrobisz zdjęcie nawet najdalszym ciałom niebieskim. 

Statywy do astrofotografii 

Fotografia nocnego nieba wymaga czasu i stabilności. Samodzielne trzymanie aparatu przez kilkanaście sekund, a nawet minut jest niezwykle męczące. Nie mówiąc już o tym, że każdy Twój ruch, drgnięcie czy wstrząs będzie widoczne na zdjęciu o długim czasie naświetlania. Dlatego zakup statywu jest tutaj koniecznością. 

Wybierając trójnóg fotograficzny dla siebie, zwróć uwagę na jego konstrukcję. Sprawdź, czy zniesie on obciążenie aparatu i teleskopu, o ile go używasz. Pamiętaj, żeby osobno zwrócić uwagę na nośność głowicy i samych nóg! Poza tym skontroluj liczbę segmentów. Im jest ich mniej, tym bardziej stabilny statyw. Z drugiej strony więcej segmentów pozwali na złożenie całości do naprawdę małych rozmiarów. Podobnie jest z wagą – cięższe modele stoją pewniej, ale gorzej się je transportuje. Istotne jest więc znalezienie złotego środka. Nie bez znaczenia jest także regulacja statywu. Możliwość dostosowania wysokości i kąta nachylenia znacząco ułatwiają pracę, a wbudowana poziomica zagwarantuje, że całość stoi równo. 

Ciekawą propozycją są statywy z montażem paralaktycznym. Jest to specjalne rozwiązanie, dzięki któremu aparat podąża za fotografowanym obiektem. W końcu Ziemia cały czas obraca się wokół własnej osi i nie zatrzyma się, żeby zrobić idealne zdjęcie. Dlatego wymyślono statyw paralaktyczny, z którym nie ma mowy o rozmyciu gwiazd, planet czy galaktyk na zdjęciu. 

Teleskopy do astrofotografii 

W przypadku niektórych rodzajów astrofotografii, np. planetarnej czy Księżyca, dobre teleskopy potrafią uzyskać odpowiednie zbliżenie i pokazać wszystkie szczegóły ciał niebieskich. Co ciekawe nie musisz od razu wybierać najdroższego modelu. Wystarczy jedynie dobrać odpowiedni rozmiar. 

Chodzi o średnicę teleskopu, a dokładniej o średnicę lustra w teleskopach Newtona lub soczewki w refraktorach. Większe zapewniają lepszą rozdzielczość, czyli zdolność do pokazywania małych obiektów w coraz większym powiększeniu. Ogólnie przyjmuje się, że powiększenie odpowiada dwukrotności wielkości lustra/soczewki. Dla przykładu: modele o średnicy 80 mm są w stanie powiększyć obraz do 160 razy, a o śr. 100 mm, 200 razy. Pamiętaj jednak, że im większa rozdzielczość, tym trudniej uzyskać stabilny i wyraźny obraz. 

Gdzie i kiedy robić zdjęcia gwiazdom? 

Na premierze filmu. A tak na poważnie, to dobranie lokalizacji i pory na fotografowanie nieba jest bardzo istotne. Nawet najmniejszy czynnik może skutecznie zepsuć nawet najpiękniejsze zdjęcie. Jak więc wybrać miejsce i czas do astrofotografii? 

Jeśli chodzi o lokalizację, to stanowczo odradza się wielkie miasta. Wynika to z dwóch powodów: smog i światło. W miejscach, gdzie stężenie smogu jest naprawdę duże, dostrzeżenie czegokolwiek może okazać się bardzo trudne. Do tego dochodzi światło, które w miastach nie gaśnie nawet środku nocy. Latarnie uliczne, neony, a także prywatne domy – to wszystko sprawia, że naturalny blask gwiazd jest tłumiony przez zanieczyszczenie świetlne. Dlatego najlepiej wyjechać na jakieś totalne odludzie w góry, na łąki czy nad morze. Pamiętaj tylko, że wędrowanie nocą po dzikich terenach może być niebezpieczne! Dlatego dobrze się przygotuj. 

Odpowiednią porą na astrofotografię są bezchmurne noce, kiedy niebo jest całkowicie czyste. Odradza się robienie zdjęć tuż po zachodzie słońca, gdy łuna jeszcze tłumi blask gwiazd. Dużo zależy od tego, co zamierzasz fotografować. Niektóre gwiazdozbiory są bowiem widoczne wyłącznie latem, inne zimą. Ponadto Księżyc w pełni lepiej się prezentuje, ale odbija tyle światła, że przyćmiewa gwiazdy. 

Pierwszy krok w astrofotografii. Zrób swoje pierwsze zdjęcie 

Aparat? Jest. Statyw? Jest. Teleskop? Jest. Miejsce, czas i obiekt do sfotografowania też już masz określone? To świetnie! Pora więc zrobić Twoje pierwsze zdjęcie nocnego nieba. Zacznij od właściwego dostosowania aparatu, aby wszystko poszło tak, jak należy. 

Pierwszym parametrem do ustawienia jest ISO. Jego wartość określa ilość światła, która wpada przez aparat. Duże ISO sprawia, że zdjęcie jest jasne, ale nabiera ziarnistości. Z kolei niska wartość przekłada się na ciemniejszy efekt z niewielką liczbą szumów. W przypadku astrofotografii lepiej trzymać się ISO na poziomie 1600, a nawet 800. 

Czas otwarcia migawki, to kolejny parametr, który należy ustawić, zanim zaczniesz strzelać fotki. To, jak długo pozostaje otwarta, decyduje o tym, przez jaki czas światło naświetli film/matrycę. W związku z tym, że nocą światła nie ma zbyt wiele, to ten czas powinien być stosunkowo długi – 8, 10, a nawet 20 sekund. W przeciwnym razie zdjęcie będzie niewyraźne. 

Ostatnią rzeczą, o którą należy zadbać, jest wartość przysłony. To liczba określająca, ile światła dotrze do matrycy aparatu w danym czasie. Niższa wartość, przekłada się na więcej światła i na odwrót. Jaki to ma wpływ na zdjęcie? Im mniejszą liczbę przysłony ustawisz, tym mniejszą głębię ostrości osiągniesz, a tym samym uzyskasz bardziej rozmyte tło. Dlatego w astrofotografii lepiej ustawić dużą wartość, np. 2,2. 

Czy są jakieś uniwersalne parametry dla zdjęć nocnego nieba? Niestety nie. Chcąc się zajmować astrografią, musisz uzbroić się w cierpliwość i nie bać się metody prób i błędów. Nie zrażaj się, jeśli pierwsze zdjęcie nie wyjdzie zgodnie z oczekiwaniami. Zmień ustawienia i spróbuj jeszcze raz. Z czasem nabierzesz takiego doświadczenia, że bez problemu zrobisz piękną fotkę już za pierwszym podejściem. 

Nie bój się sięgać do gwiazd i robić im zdjęć! 

Astrofotografia to bez wątpienia pasjonujące hobby, w którym można się szybko zakochać. Możliwość pochwalenia się wyjątkowym zdjęciem rozgwieżdżonego nieba jest nie byle jakim powodem do dumy. Poza tym możliwość wyjechania na łono natury z dala od cywilizacji jest przygodą i przyjemnością samą w sobie. Nie pozostaje więc Ci nic innego, jak chwycić za aparat, teleskop i ruszyć w poszukiwaniu odpowiedniego miejsca. 

Chcesz zacząć od samej obserwacji nieba? Z tym też Ci pomożemy! Dowiedz się, jaki teleskop wybrać, żeby mieć gwiazdy, planety, mgławice i inne ciała niebieskie na wyciągnięcie ręki. 

Czy ten artykuł był pomocny? Tak Nie

Najnowsze posty

Pilates przy ścianie – Ćwiczenia na każdą partię ciała

Pilates przy ścianie – 'wall pilates’ to innowacyjne podejście do tradycyjnych ćwiczeń, które wykorzystuje wsparcie ściany,…

Czytaj więcej

O psie, który jeździł nie tylko koleją, czyli jak przewozić psa w samochodzie. Dowiedz się, o co należy zadbać! 

Podczas gdy Ty zapinasz się w pasy bezpieczeństwa, a dzieci siedzą bezpiecznie w fotelikach, Twój pies…

Czytaj więcej

Najtrudniejszy pierwszy krok, czyli slackline dla początkujących. Poznaj podstawy chodzenia po taśmie 

Chodzenie po linie nie jest już domeną cyrkowych akrobatów. Każdy może spróbować swoich sił, Ty również!…

Czytaj więcej

Jak zmotywować się do ćwiczeń? Proste sposoby, które działają!

W dzisiejszym szybkim tempie życia, gdzie obowiązki i rozpraszacze są na każdym kroku, utrzymanie rutyny ćwiczeń…

Czytaj więcej